2012 yılına kadar son 5 yılda Türkiye’ye dönenlerin sayısının 193 bin olması ve 2013’te ise buna 63 bin kişinin daha eklenmesi Almanları telaşlandırdı.
Başbakan Yardımcısı Siegmar Gabriel, İstanbul’a geldiğinde yaptığım görüşmede "Biz bu insanları niçin kaybediyoruz? Nasıl Almanya’da tutabiliriz?" sorusunu yöneltiyordu. Geri dönenlerin aynı hızla devam ettiğini son olarak Türkiye’ye geri gelen Kuzey Ren Westfalya Parlamento Başkanı K. Gödecke ve Alman Parlamenter grup üyeleri tespit etiler. İstanbul’da ger dönenlere yaptıkları görüşmelerde ciddi bir şekilde etkilendiler ve belki de Almanya’nın hatalarını görüp kabul ettiler.
2014’ün son aylarında geri dönüşlerin tekrar hızlandığını görüyoruz. Geri dönenleri dört ana başlıkta toplayabiliriz:
Dört önemli grup
1. Almanya’da ciddi bir kariyer yaptıktan sonra ülke hasretleriyle dönüp, biriktirdikleri paralarıyla ülkeye yatırımlara dönüştüren ve başarılı olan küçük ve orta işletme sahipleri...
Bu grupta geri dönenler, özellikle Avrupa Birliği'nde sayıları 150 bini bulan küçük iş sahiplerinin çocukları ve diğer aile fertleridir. Bun kişiler, birikimlerini ekonomik kriz nedeniyle artık Türkiye’de değerlendirmeyi planlamaktadırlar.
2. Almanya’da dışlandıkları için tam olarak her hangi bir mesleği öğrenemeseler de lisanları vasıtasıyla turizm sektöründe çalışabilecek gençler...
Bu grupta özellikle genç, turizm konusunda biraz bilgisi olan ve çok iyi Almanca bilen gençler yer almaktadır. Almanca dışında başka dilleri de konuşabilen bu gençler, Türkiye'ye gelip, Antalya, Marmaris, İzmir ve Bodrum civarında şanslarını denemektedirler.
3. Almanya’da ciddi profesyonel kariyer yapıp Hukuk, Tıp eğitimi bitirenler, başarılı genç futbolcular ve bunun dışında da dizi filmlerinde kendilerinin geleceğini gören gençler...
Bugün Cihangir’e gittiğiniz zaman Türkiye’de dizi ve film sektöründe kariyer yapmak için geri dönen birçok insan görebilirsiniz. Şu ana kadar resmen tespit edilmese de 300’e yakın Türk genci dizi ve film sektöründe çalışmak için Türkiye’ye gelmektedirler. Bunlar daha önce gelenlerin başarılarını görerek bundan etkilenmektedirler. Hukukçular ve doktorlar arasında da Türkiye’ye geri dönmüşlerin arasında iyi bir dayanışma içine girdiklerini ve burada da başarılı olduklarını görmekteyiz.
4. Tam geri dönen olarak nitelendirilemeyecek olan bir grup da yaşlı Türklerdir...
Bunlar 65 yaşını geçmiş, emekli olan 6 ayını Türkiye’de geçirip, diğer 6 ayı da sağlık nedenleriyle Almanya’ya gidenlerdir. Fakat bunların düzenleri resmi olarak geri dönüş olarak ifade etmeseler de yaşamlarını Türkiye’de kurmuş bulunuyorlar. Genel olarak yalnız Almanya’da 570 bin kadar Türk emeklisi yaşamaktadır. Bunlar Türkiye’ye tam anlamıyla geri dönmemekte, fakat yazlarını Türkiye’de yazlıklarında, kışlarını da Almanya’da veya diğer yaşadıkları ülkelerde geçiriyorlar. Bu konuda sağlık sektörünün bu ülkelerdeki başarılı konumu büyük ölçüde etkili olmaktadır.
Bu gruplardan Beykoz’a gelenlerin tespitinde yarar var.
Hollanda, Fransa ve Avusturya’dan geri dönenler...
Bu açıdan Türkiye, yalnız Almanya’da yaşayan 3 milyon 90 bin Türk kökenli göçmen arasında gelen geri dönenlerden başka Hollanda, Fransa, Avusturya gibi ülkelerden de Türkiye’ye geri dönüşlerde artış var. TAVAK Vakfı önümüzdeki aylarda geri dönüşün nedenleri, Almanya’ya olumlu/olumsuz etkileri, Türkiye’nin bu konudaki kazançları konusunda geniş kapsamlı bir araştırmaya başlamış bulunuyor. Esasında böyle bir araştırmayı Almanya’da göçmen konusunda çalışmalar yapan kuruluşlar yapmalı ancak maalesef böyle kuruluşlar Almanya’da azaldı ve Alman hükümetini rahatsız edecek araştırmaların içine pek girme cesaretini gösteremiyorlar.
Türkiye için kazanç, Almanya için kayıp...
Geri dönenler ciddi olarak Türkiye için bir kazanç, Almanya için de bir kayıp Almanya’nın geri dönmesini istediği yüzde 44’ü fakirlik sınırın altında yaşayan ve yüzde 30’u işsiz olan insanlar. Fakat bunlar Almanya’dan hiçbir şekilde dönmeyi düşünmüyorlar. Almanya’da az da olsa aldıkları sosyal yardımla hak ettikleri gibi orada yaşama çabası veriyorlar. Buna karşılık Almanya'ya katkıda bulunacak gençler ise Almanya'yı terk ediyor.
Merkel, olayı ciddiye almalı, Pegida’nın üstüne gitmeli
Angela Merkel’in bu konuda ciddi bir yaklaşım içine girmesi şart. Merkel hükümeti galiba her geri dönenden mutlu oluyor, Türk sayısının azaldığından hareket ediyor. Almanya’da özellikle son 3 ayda ortaya çıkan Pegida olayları bu ülkede yaşayan 4 milyon Müslüman’ın ve bunun içinde en büyük grubu oluşturan 3 milyon 90 bin Türk’ü etkilemektedir. Paris’teki mizah dergisine saldırıdan oluşan İslam karşıtlığı da Almanya’da da etkili olup, geri dönüşleri hızlandırabilir. Tabii bu yaklaşım tüm hükümet üyeleri için geçerli değil, muhakkak ki Başbakan Yardımcısı Siegmar Gabriel, Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier ve göçle ilgili Bakan Aydın Özoğuz bunu böyle görmeseler de genel olarak Hıristiyan Demokratlar bu olaya böyle yaklaşıyorlar.
Top Türkiye’de
Şimdi top Türkiye’de... Türkiye, bu geri dönenlere iyi bir gelecek hazırlamalı, bunların pişman olup tekrar Almanya’ya veya üçüncü bir ülkeye gitmelerini önlemelidir. Türkiye bu konuda hazırlıksız olur, Almanya’dan mutsuz olarak buraya gelen insanlar, burada da başarılı ve mutlu olamazlarsa; Almanya’ya dönmeleri de psikolojik olarak güç olacaktır. Ancak gidecekleri başka bir yer; göç ülkesi olarak nitelendirdiklerimiz ABD, Kanada ve Avustralya olabilir. Bu açıdan Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı'nda bu konuya ciddi bir el atması gerekiyor.
Bu konuda Davutoğlu hükümeti Ocak sonunda hazırlıklarını anlattı. Beykoz ilçesine geri dönenlerin sayısı da artıyor. Belediye bu insanlardan nasıl yararlanabilir konusunu ele almalı. Bu insanların birikimlerini hangi alanlara yönlendirileceği konusunda çalışmalar yapmalıdır.
